Shpina e asaj që largohet

Në fillim ishte ajo. Ish dhe vetëdija se bota në të cilën jetonit qe e vdekshme dhe kalimtare. Atëherë e populluet me njeni-tjetrin çdo pëllambë të kësaj bote, dhe sajuet njifarë përjetësie të erandshme: nji trandafil të kaltër që mëkohej me përditshmërinë e vështrimeve tueja. Të paarritshmet veguen fare pranë, në nji distancë të përkryeme që mund të pushtohej nga nji dorë e zgjatun. E shihje gjithnji përballë. Edhe në andrra. Vështrimi i saj të dëlirte nga e kaluemja dhe ta dëbonte të ardhmen. Tashti, këtu, të thonin sytë e saj, asht e vetmja gja që ka kuptim. Të flisnin edhe duert e saj, supet që i dridheshin, kambët e drejta që e sillnin tek ti. Kurse ajo nuk fliste. Ka nji vend ku fjala nuk mbërrin, pëshpëriste ndonjiherë: aty dua të jem. Aty qëndroi. Vezullonte si nji vravashkë në terrin tand shpellor. Përballë. Prore përballë.

Mandej asht shpina e asaj, që largohet. Me dhimbje. Largohet ajo, por zmadhohet hija! Nuk zvogëlohet për t’u shndërrue në nji pikë, si ajo në fund të fjalisë që ngutemi ta quajmë jetë, por rritet pandalshëm, tue pushtue edhe pjesën e mbetun të qiellit. Mandej Terr. Zi. Natë. Porta që rrapëllijnë. Rrapëllijnë e mbyllen rrotull teje. Diku feks nji dritë. Shuhet. Harroje. Emocion që ka humbë rrugën për diku. Mandej koha, që s‘merret vesh nëse kalon apo ka mbetë e kacavarun në gëmushën e ndonji ankthi. Pesë sahatë, e asnjeri nuk tregon orën e saktë. Koha relative e mjeteve. Zhurma nga jashtë. Jetohet. Po, matanë ka jetë. Do rikthehet edhe tek ti, por tashpërtash pjesa jote prehet diku. Jetë… Katër gërma. Kurrë nuk mësove si jetohet. Ka nji mjeshtëri edhe në këtë. Por ti thjesht ke jetue… mandej ke vërejtë rrotull dhe të asht thanë, apo vetë e ke kuptue, se jeta asht diçka tjetër, krejt e ndryshme prej këtij gjallimit tand. Zgjedhimi i foljes jetoj, koha e tashme e mënyrës dëftore. Përsërite pa prâ, deri sa ta mësosh përmendësh, kësisoj edhe nëse s’jeton, mund të flasësh për jetën.

Ajo. E pe sot. Flokët e zezë. Të rikthyen saora në terrin tand. E vëzhgoje prej aty. Jam mirë, tha, e me gishtin tregues vizatoi diçka mbi tryezë: fytyrën e lumtunisë së saj… Dy tri gjeste, e aq. Aq pak?!… Bota asht e thjeshtë, krejt e thjeshtë, kurse ti je i dehun nga zanati i kotë i ndërlikimit. Kishte sjellë nji copë qiell me vete. Nuk ishte qielli i saj, por ajo e kishte me vete. E kafshonte dalëngadalë rreth e rrotull, si nji biskotë. Qiell i dhambëzuem. Ajo nuk asht ma shumë se njeri. Kërkon të jetojë, thue ti me vete, e nji njeri që kërkon të jetojë, kërkon përnjimend ma të paktën. Vetëm. Vëren pluhunin që tallazitet në katet e zgarbëta të ndërtesës tande, sa herë që merr frymë. Vorbullat e pluhunit dëshmojnë se ti rron. Goxha mëtim! Dielli të pret përjashta me të ndëshkue për do faje që ti i di mirë. Shtiza drite që të bien mbi krye. Kjo ditë të ka mbetë në dorë si portokall i kalbun, e nuk po di se ku ta hedhësh, sepse të nevojitet nji kosh mbeturinash kozmike. Në dorën e shtrime të lypësit, ndoshta, por ç‘faj ka i ngrati. E ka zgjedhë mënyrën e vet të vdekjes. E ngadalshme dhe e pavërejtshme… Sheh dorën e shtrime dhe vëren me qetësi se të mungojnë edhe paret edhe mëshira. Nuk je i pamëshirshëm, thjesht nuk ke mëshirë. Njeriu, që të asht zhvendosë në periferi të qenies, pëshpërit se rruga drejt fundit asht e lirë. Njerëz. Nuk e di ku shkojnë… Pse, shkohet? Vihet? Rrohet? Fillimi dhe fundi takohen e bisedojnë paqësisht me njëri-tjetrin në zemrat e tyre. Mandej nuk anashkalohen as kënaqësitë dhe pikëllimet që u rrëshqasin nëpër mjekra… Por, kënaqësi për çfarë? Pikëllim për çfarë? Jeta asht ngjarje që ka ndodhë nji herë-ka fillue, ka mbarue - dhe humbja e kujtesës naltohet si perandoria e re e iluzionit. Sheh hijet e tyne, por s‘asht provë egzistence, sepse dielli që i shkakton asht edhe ai vetë nji iluzion. Po ashtu hapsina, shtëllunga e bardhë e resë, bruztía e qiellit, rrapëllimat, jehonat e largëta, fëshfërima e gjetheve të tutëlueme prej vapës, gjithçka. Ban përjashtim vetëm heshtja, e cila asht e vetmja që mundet me të rrëfye do histori fantastike brënda të cilave njeriu mungon. Jam i bindun se heshtja nuk asht iluzion. Parakrijim. Perde që bie mbas shfaqjes së Krijimit: Zot.

Terr. Zi. Natë. E pra, dikush po i thonte dikujt, se dielli ka zbritë tepër poshtë dhe po e zharit tokën. Ndoshta hujin s‘e ka edhe aq me tokën, sa me këta buburreca që s‘di pse shesin pordhë që janë njerëz, e të përjetshëm madje. Shpresa mbahet tek kujtesa e dritës, por vjen si ndëshkim, ashtu siç vjen si ndëshkim kujtesa e lirisë për të burgosunin e përjetshëm. Kjo rrugë u kryqëzoka me indiferencën tande të ftohtë, e në të lëvizka vetëm makina kërkëllitëse e mendimeve tua. Ti thua se mbas do të përplaset me rrëmetin e makinave, e ka me u ba nji plojë e vërtetë, apo thjesht ka me qenë diçka për t‘u shqye gazi. Mjaft që rruga jote të mos ketë makina të tjera që s‘janë të mendimeve por të ndjesive, të emocioneve e të sa e sa gjanave tjera idiote që e tërheqin zharg jetën. Të flasin, të përshëndesin. Fjalë të artikulueme me kujdes e maturi, por vdesin rrugës të gjorat, vdesin rrugës pa mbërritë tek ti. Apo ti nuk je. Tash që kujtohesh, të kap frika: po të të pyesin a je?, druej se nuk do mundesh me dhanë ndonji përgjigje bindëse. Mëtimi se Zoti nuk asht një nocion abstrakt, ravijëzon të vetmen shpresë që të ka mbetë. Nuk mjafton: Ai asht. Duhet: Ku? Arratisesh. Drejt qendrës. Jo të qytetit, por tandes. Thellë. Kukëzohesh kaq fort mbrenda vetes, sa të bahet se gishtat e kambëve të prekin zemrën. Ajo që mund të shihet nga jashtë asht kafkull, kurse ti je thellë, thellë mbrenda vetes. Ja ku je!, këtu te caku i fundit, prej ku “përtej“ asht vdekje. Ndjehesh i vogël, i papeshë, por i vërtetë. Ma në fund, i vërtetë.